Je krijgt dan een mailtje binnen: Luk, kun je even uitleggen hoe ik zelf een houten terras aanleg?

En dan is mijn eerste reactie: mij vragen?

Maar ja hoe begin je er aan ?

Hoe leg ik dat nu kort en bondig uit ?

Niet dus.

Want er zijn zoveel zaken waar je toch ff rekening mee moet houden.

Daar komt nog bij dat iedereen zijn manier van werken heeft.

Er zijn die zweren om draagbalken op een raster van betonblokken of dals te leggen. Anderen slaan dan weer zoveel houten paaltjes in de grond dat een egel er niets tegen is of ze plaatsen ....

Nee, niet mijn manier, veel te omslachtig, veel te veel gepruts met alles netjes op hoogte en op lijn te krijgen.

Ik werk liever op een egaal strak afgetrokken en aan gedrild stabilisé bed of ik mets enkele muurtjes waar ik mijn moerbalken op vastleg en dan verder met een balkroostering en onze terrasplanken. Maar voor je daar mee aan de slag kunt, moet je toch even wat rekenen.

Rekenwerk

Eerst en vooral bepaal je op welke hoogte je het terras wil afwerken. Wil je even hoog als je gazon ? Wil je een trede hoger dan je paadje of gazon ? Of moet alles even hoog komen als je deurdorpel ?

Als je dit hebt uitgemaakt is het een kwestie van rekenwerk. Hoe dik zijn de planken , hoe hoog zijn de balken en op welke hoogte moet ik dan mijn fundering leggen?

Volg je mee ?

Vuistregeltje

De dikte van je planken bepaalt de afstand tussen de draagbalken onderling.

De dikte van de balken bepaalt op zijn beurt wat de maximale overspanning is die deze balk op 2 punten kan overbruggen.

Overbrugging, overspanning, vrije dracht of kortweg dracht.

Ik leg een balk/plank over de gracht. Hoe dik moet ik die plank nemen zonder dat die met mijn gewicht erop, ga doorbuigen of nog erger, doorbreekt?

En daar gebruiken we een simpel regeltje voor: Dikte (hoogte) maal 20 geeft ons de maximale overspanning tussen 2 punten.

Een plank van 10 mm dik, kan maximaal 200 mm of 20 cm overspannen.

Voor terrasplanken gebruiken we courant een dikte maat van 21 mm of 28 mm.

Bij 21 mm, heb je een maximale overspanning van 42 cm, bij planken van 28 mm krijg je een overspanning van maximaal 56 cm. Meet hiervoor van midden balk naar midden andere balk die evenwijdig loopt met de eerste. Of anders gezegd hart op hart, afgekort HoH.

Zoals reeds gezegd, dit geldt niet alleen voor je planken maar ook voor je balken. Een balk van 100 mm dik (hoogte) kan dus 2000 mm of 2 meter overspannen. Handig als je een een bruggetje over een gracht of beek wil maken.

Deurdorpels, hoogtes, paaltjes en zo ?

Met dit in het achterhoofd reken je natuurlijk uit wat de goedkoopste oplossing is. Stel je deurdorpel ligt zo'n 35 cm boven het maaiveld en je wil je terrasvloer even hoog als bovenkant dorpel ? Hoe los je dit op ?

Je hebt 21 mm hoogte van de terrasplank. Je wil balken gebruiken van 45x70 en we leggen deze op hun kortste kant, dus 70 mm in de hoogte. Onderlinge afstand voor de balken komt op HoH 42 cm te liggen. ( regeltje 21mm x20)

Je opbouw heeft een hoogte van 21 mm + 70 mm is 91 mm of 9,1 cm. Je moet nog een klein 26 cm overbruggen om van grondslag tot bovenkant deurdorpel te geraken.

Paaltjes kloppen ?

Elke balk moet dan ondersteunt worden door een paaltje en dit om de 140 cm ( weet je nog ? 70mm maal 20 = 1400mm) maar de balken liggen wel onderling op 42 cm van elkaar.

Tel maar even uit hoeveel paaltjes je dan moet kloppen. Zijn ze allemaal netjes recht geslagen en zijn de koppen niet kapotgeslagen ? En hoe diep moeten ze in de grond geklopt worden ? 60 cm in de grond is echt wel het minimum. En wat met rot ?

En welk hout gebruik ik hiervoor ?

Onderstaande foto toont het resultaat van paaltjes die ongeveer een 15 jaar broederlijk naast elkaar in dezelfde grond hebben gestaan. Verschil is duidelijk. Voor alle duidelijkheid bovenaan is kastanje, dan geïmpregneerd grenen en onderaan Azobé.

Van boven naar onder: kastanje , geïmpregneerd grenen en onderaan Azobe

Stabilisé dan ?

Sowieso moet je de kruidlaag verwijderen dus minimum 10-15 cm diep uitgraven. Borduurs plaatsen want je moet 26 cm boven het maaiveld uitkomen. Krijg je een stabilisélaag van 36 cm dik... kostelijke affaire. Bombastisch, zwaar, lomp en veel te omslachtig. Trouwens borduurs van 26 cm hoog , die vind je niet zo 1 2 3 , moet je al overgaan naar L- betonelementen. Nog meer werk en kosten.

Onderbalken steken maar onderbalken van 26 cm hoog zijn prijzig.

Muurtjes metsen, bijvoorbeeld in betonblok van L39xB14xH19. Met 2 lagen betonblokken te metsen zitten we dan aan 40 cm hoogte. 26 cm boven het maaiveld en 14 cm de grond in. Even die funderingssleuf uitgraven , wat extra diep zo dat je onder die betonblokken nog een extra fundering van cc 20 cm dik kunt steken. Met enkele muurtjes ben je dus vertrokken.

Houten Kronkelpad op muurtjes tussen de aanplanting

Oja voor onze WerfAtelJee hebben we gebruik gemaakt van in U gelaste kokerprofielen in metaal 100x100x4 mm en deze in de stabilisé geplaatst. Hier hebben we 2 balken van 5x18 cm hoog op vast gezet en daarop onze balkjes van 45x45. De Metalen profielen konden we 360 cm uit elkaar zetten want de moerbalken waren 18 cm hoog. En 18x20 = 360 cm. De moerbalken mochten onderling 90 cm evenwijdig liggen want de balkjes waren 45x45. Onze planken waren 28 mm dik en met onze vuistregel wisten we dat onze balkjes maximaal 56 cm uit elkaar moesten liggen.

Houten Terras moerbalken op U kokerprofiel

Maar anders ?

Balkjes direct op het stabilisé-bed leggen.

Als je de hoogte hebt van de afgewerkte pas en je hebt je planken gekozen en de balken dan tel je deze diktes op en je krijgt de afgewerkte hoogte van het stabilisé bed. Kijk of je stabilisé-bed niet hoger komt dan de waterkering in de gevel. Of dat je niet te hoog komt ten opzichte van de plantvakken. En om de kostprijs te drukken, zoek eerst op welke diktes courant te krijgen zijn in de handel.

Waarom stabilisé ?

Je werkvlak is proper, netjes afgetrokken en uitgehard. Onkruiden, wortels en of organisch materiaal heb je verwijderd uit de bedding. Dus die kunnen niet meer opspelen. Je spreidt de stabilisé uit, neem ongeveer 10 à 15 cm dik. Je drilt deze aan en je vlakt uit met de reilat.

Een balk die wat schotelt of weg zwenkt of zoals we zeggen banaan staat, merk je dan dadelijk op. Ofwel draai je die balk een kwartslag ofwel vervang je hem en gebruik je deze als gezaagd pas stuk.

Voordeel van stabilisé is dat -- bij 100kg cement op 1 m³ rijnzand -- je nog wel voldoende waterinfiltratie hebt. Water op het stabilisé-bed trekt weg in de ondergrond. Niet zo snel als in een bewerkte groentetuin maar wel een pak sneller dan een klinker- of tegelterras. Ga je naar 150 of, zoals ik al heb meegemaakt, naar 250 kg cement per kuub, dan verlies je dit voordeel en blijven je balken te lang nat. Meer zelf, je krijgt een vijver onder je houtwerk. Niet doen dus.

Zorg wel voor een goede ventilatie onder je terrasplanken. Dus neem die draagbalkjes ook weer niet te klein in hoogte.

Op dit stabilisé-bed, leg je nu de roostering uit van je balken. Handig is om een 30 tal hulpbalkjes te zagen die je zaagt op HOH min dikte van de balk. Je legt die in het begin, vergeet niet weg te halen als je een 4 tal planken hebt vastgezet. En plaats er oook op het einde van de balken. Daar waar je balken moet koppelen om te verlengen, plaats je best ook eentje.

Effe puzzelen en ... zorg dat je balken verspringen, als ze allemaal 360 cm lang zijn en je terras is 400 dan leg je niet op overal dezelfde plaats een balkje van 40 cm. Nee je begint met een balk van 200 , sluit aan met een van 200 en de volgende is 300 en dan eentje van 100cm En ja af en toe pak je eentje van 60 en dan verder met 340 cm. Wildverband dus.

Oja zijn je planken in tropisch hardhout, gebruik dan voor de balken ook tropisch hardhout. Het zou te gek zijn dat je balken wegrotten en je terras is ongerept.

Leg je eerste plank en maak vast op alle onderliggende balken.